كسانی كه شیفته ی برنزه شدن هستند، مثل سیگاریها، هرچه از مضرات اشعه ی ماورای بنفش بشنوند و بخوانند، باور نمی كنند یا اگر هم باورشان شود، آن روز را دورتر از آن می بینند كه بخواهند از ترسش پا روی دلشان بگذارند و قید تیره كردن پوستشان را بزنند.
یك قسمت از اشعه ی UV می تواند سرطان پوست ایجاد كند. UVB كه بین 290 تا 320 نانومتر طول موج دارد، در صورت تماس مكرر با پوست این تأثیر را می گذارد. UVA هم كه طول موجش بین 320 تا 400 نانومتر است، خاصیت انعطاف پذیری پوست را از بین می برد و باعث پیری پوست می شود.
UVA، سریع تر باعث تغییر رنگ پوست می شود، به طوری كه در عرض یكی دو ساعت تماس با آن، رنگدانههای پوست زیاد می شود و قهوهای شدن اولیه ی پوست، ناشی از همین اثر است.
اما تأثیر UVB دیرتر مشخص می شود، اگر میزان اشعه زیاد باشد، UVB هم رنگدانههای پوست را با دو سه روز تأخیر تحریك می كند. تأثیر این اشعه و دوامش هم بیشتر است و از همین مكانیزم است كه در سالنهای سولاریوم برای تحریك رنگدانههای پوست استفاده می شود.
آیا می توان گفت چند بار استفاده از سولاریوم یا حمام آفتاب، می تواند منجر به این عوارض شود؟
قدر مسلم با یكی دو بار برنزه كردن، عوارض شدیدی ایجاد نمی شود. اما اگر این كار در درازمدت ادامه پیدا كند و دفعات تكرار تماس با UV زیاد شود، اثر تجمع رنگدانهها باعث ایجاد سرطان پوست و قبل از سرطان، باعث از بین رفتن قوام پوست می شود. در نتیجه پوست فرد، لطافت خودش را از دست می دهد.
آیا می شود به افرادی كه قصد برنزه كردن دارند توصیه كرد این كار را انجام ندهند؟
به دفعات محدود ضرر ندارد. اما كسی كه این كار را انجام می دهد، قطعا این رنگ را برای پوستش می پسندد و دوست دارد که باز هم تكرارش كند و همین تكرار است كه مشكل ایجاد می كند. هر كسی مختار است با دانستن عواقب هر كاری، آن را انجام دهد، اما افرادی كه علاقه مند به برنزه كردن هستند، باید بدانند كه در سالهای آینده – حتی اگر به سرطان پوست دچار نشوند – نسبت به همسن و سال هایشان پوست پیرتر و شكسته تری خواهند داشت.
سارا هاشمینیك
برای برنزه شدن، راه بی خطری هست؟
درباره خطرات سولاریوم حتما چیزهایی شنیده اید. پس این را هم بشنوید که اداره ی بهداشت آمریکا به تازگی استفاده از این اتاق های برنزه کننده را ممنوع کرده است. حالا این سوال پیش می آید که آیا برای برنزه شدن، راه بی خطری هم وجود دارد؟ گفتگوی سلامت با دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، به این سوال پاسخ می دهد.
آقای دکتر! حتما شما هم شنیده اید که بعضی ها کنار استخر، قهوه و روغن زیتون به بدن شان می مالند تا برنزه شوند!
بله، متاسفانه این یک باور غلط درباره برنزه کردن پوست است که بعضی ها پس از شنیدن خبر مضر بودن برنزه کردن پوست با آفتاب و دستگاه های سولاریوم به آن روی آورده اند و با استفاده از برخی از مواد غذایی یا روغن های گیاهی اقدام به برنزه کردن پوست شان می کنند. ولی باید بدانید این مواد نه تنها موجب برنزه شدن پوست نمی شوند بلکه مواد رنگی موجود در این گیاهان می تواند از طریق واکنش های شیمیایی که زیر نور آفتاب رخ می دهد، موجب واکنش های شدید پوستی (قرمزی، پوسته پوسته شدن و خارش پوست و تاول های پوستی) شده و در صورتی که این ضایعات درمان نشوند، جای آن ها به صورت لکه های تیره ای روی پوست می ماند.
رنگ شان چطور؟ آیا این قبیل مواد می توانند پوست را به رنگ برنزه دلخواه درآورند؟
نه! رنگی که این مواد غذایی و روغن های گیاهی به پوست می دهند آن رنگ برنزه مورد نظر افراد برای زیبایی پوست نیست. این مواد، رنگ متفاوتی به بدن می دهند و در عین حال، رنگی که به وسیله این مواد در پوست ایجاد می شود دوام کمی دارد و پس از چند روز از روی پوست محو می شود. نباید انتظار داشته باشید تا مدت ها پس از استفاده از این مواد پوستی برنزه و تیره داشته باشید.
پس برای برنزه کرده سالم پوست باید چه کار کرد؟
از نظر علمی باید به شما بگویم که به غیر از استفاده از کِرِم های اتوبرنزه که به وسیله کارخانه های سازنده مواد آرایشی و بهداشتی معتبر ساخته می شوند و دوام قابل قبولی دارند، هیچ روش بی خطر دیگری برای برنزه کردن پوست وجود ندارد.
مگر سولاریوم و آفتاب چه فرقی با این کِرِم ها دارند؟
ببینید؛ در نور آفتاب و اشعه ای که در اتاق های سولاریوم به پوست تابانده می شود تا پوست برنزه شود، اشعه های فرابنفش A و B وجود دارد که برای پوست خطرناک است و ممکن است موجب سرطان های پوستی در سنین میانسالی و پیری شود ولی این کِرِم ها فقط پوست را رنگ می کنند و بی خطر هستند.
و این کِرِمها را از کجا باید تهیه کرد؟
بهترین و مطمئن ترین مکان برای خرید کِرِم های اتوبرنزه، داروخانه ها هستند که مسوولیت پزشکی در برابر مردم دارند و در صورت تقلبی بودن و یا غیراستاندارد بودن کِرِم های اتوبرنزه ای که می فروشند، باید جوابگوی مراجع ذی صلاح باشند. اگر قصد دارید با این کِرِم ها پوست تان را برنزه کنید و نمی دانید کدام نوع این کِرِم ها مناسب تر و با پوست تان سازگارتر است، می توانید با یک متخصص پوست مشورت کنید و از او کمک بگیرید و سپس به داروخانه مراجعه کنید.
حالا از کجا بفهمیم کِرِم اتوبرنزهای که خریده ایم خوب است؟